Khi có người sắp chết đói, bạn không cần nhồi nhét thêm cho người đó cả tá kiến thức nữa. Điều bạn nên làm lúc này là cho anh ta ngay một con cá để xoa dịu cơn đói, sau đó mới dạy anh ta cách đi câu.
“Nếu cho người khác một con cá, bạn sẽ chỉ nuôi sống người đó một ngày. Còn nếu dạy anh ta cách câu cá, bạn sẽ nuôi sống anh ta cả đời”. Có thể bạn từng nghe câu nói này vô số lần, thậm chí còn gật gù tâm đắc với nó. Tuy nhiên, theo Bruce Kasanoff – một nhà văn chuyên viết thuê cho các doanh nhân – câu nói trên không hoàn toàn đúng.
Khi có người sắp chết đói, bạn không cần nhồi nhét thêm cho người đó cả tá kiến thức nữa. Điều bạn nên làm lúc này là cho anh ta ngay một con cá để xoa dịu cơn đói, sau đó mới dạy anh ta cách đi câu.
Tuy nhiên, mọi người thường xuyên quên mất bước đầu tiên. Khi thấy ai đó đang gặp khốn đốn, họ lại đi phô diễn trí tuệ: “Hãy để tôi chỉ cho anh xem tôi sẽ làm thế nào nếu rơi vào trường hợp như vậy”.
Nhưng chẳng mấy ai hiểu được những lo lắng, bối rối và hoang mang mà người khác phải chịu đựng. Khi đang ở trong trạng thái khủng hoảng, người ta không thể suy nghĩ thấu đáo được. Dũng khí và sự tự tin cũng có thể theo đó biến mất.
Cố gắng phân tích một chân lý sống lâu dài cho người đang rối loạn chỉ lãng phí thời gian mà thôi. Thay vì vậy, hãy giúp họ tìm lại sự thăng bằng. Sau khi đôi tai, trái tim và trí tuệ của họ đã thông suốt trở lại, bạn có thể chỉ bảo cho họ một kỹ năng mới.
Làm thế nào để quyết định xem có nên cho người khác con cá trước khi dạy họ cách câu hay không? Bruce Kasanoff khuyên ta nên chú ý 2 vấn đề sau:
Thứ nhất là khả năng quan sát. Người đó mở lòng và sẵn sàng tiếp nhận kiến thức mới hay đang có dấu hiệu khủng hoảng trầm trọng? Bạn không thể biết được điều này nếu hiểu những gì người đó nói theo đúng nghĩa đen. “Không sao cả” chỉ là một lời nói dối kinh điển mà thôi. Bạn phải quan sát hành động và để ý những thứ người đó không nói ra.
Thứ hai là sự đồng cảm. Càng thành công thì bạn lại càng khó hình dung được những khó khăn mà người thất bại đang phải trải qua. Vì thế, hãy cố gắng lắng nghe và thông cảm cho họ.
