Dự án iLAP xây dựng trại nuôi tôm hùm lớn nhất thế giới tại Semporna, Sabah đã đánh dấu một mốc quan trọng trong ngành nuôi trồng thủy sản của Malaysia. Không chỉ tạo ra chuyển biến tích cực trong việc gia tăng thu nhập cho dân vùng Sabah, giờ đây Malaysia được cả thế giới biết đến là một vựa tôm hùm giống chất lượng tốt nhất châu Á.
Tại sao chọn Malaysia
Ý tưởng xây dựng trại nuôi tôm hùm lớn nhất thế giới đã được manh nha từ năm 2010. Thời điểm đó, Darden Restaurants Inc nhận thấy nhu cầu tiêu thụ tôm hùm trên thế giới tăng rất mạnh mỗi năm, cung luôn lớn hơn cầu. Tại sao không tiến hành nuôi tôm hùm trên diện rộng, để có nguồn hàng ổn định bền vững đáp ứng nhu cầu của thị trường, nhất là thị trường châu Á? Do đó, công ty này lên kế hoạch xây dựng tổ hợp trại nuôi tôm hùm lớn nhất thế giới ở Semporna, Sabah, Malaysia (iLAP). Đây là dự án hợp tác giữa Darden Aquasciences và 2 công ty của Malaysia, Ever Nexus Sustainable Seafood Sdn Bhd và Inno Fisheries Sdn Bhd.
Song song kế hoạch xây dựng iLAP, Darden Restaurants cũng muốn Kuala Lumpur trở thành cơ quan đầu não, thâu tóm toàn khu vực châu Á – Thái Bình Dương, từ đó mở rộng hoạt động sang Đông Nam Á và Viễn Đông. Malaysia, Singapore, Thái Lan, Việt Nam đã được các lãnh đạo của Darden Restaurants chọn để đặt trụ sở chính. Tuy nhiên, cuối cùng Kuala Lumpur được chọn làm “đích đầu tư an toàn”, do Bill Herzig – Phó chủ tịch HĐQT của Darden Restaurants kiêm Giám đốc Darden Aquafarms có ấn tưởng rất tốt về Malaysia và Kuala Lumpur khi đi công tác tại quốc gia này. Bill Herzig cho rằng, Malaysia có nhiều tiềm năng lớn trong nuôi trồng thủy sản và chính sách mời gọi đầu tư của Chính phủ Malaysia đầy hấp dẫn. Tuy nhiên, khi lắng nghe thuyết trình của Giám đốc điều hành hãng đầu tư InvestKL – ông Zainal Amanshah về cơ hội đầu tư tại Malaysia, “tất cả những gì Darden Restaurants cần đều có tại Kuala Lampua”, Bill Herzig hoàn toàn bị thuyết phục và quyết định chọn Malaysia. InvestKL cũng góp phần kết nối hiệu quả giữa những nhà quản lý của Darden và lãnh đạo Bộ Công thương Malaysia, Tập đoàn Biotech Corp, để Darden hiểu sâu hơn về cơ chế chính sách mở cho hoạt động đầu tư nước ngoài tại Malaysia.
Thay đổi diện mạo ngành thủy sản
Tổ hợp iLAP hứa hẹn làm thay đổi diện mạo toàn ngành nuôi trồng thủy sản Malaysia. iLAP sẽ thu hút các nhà khoa học, kỹ sư, các chuyên gia nuôi trồng thủy sản hàng đầu tại Malaysia và trên thế giới tới làm việc và nghiên cứu. Darden Restaurants dự tính sản lượng của iLAP sẽ đạt 40 triệu pound tôm hùm giống (chủ yếu tôm hùm đá nhiệt đới vùng Sabah). Năm 2029, sản lượng tôm hùm giống của iLAP sẽ đạt con số tối đa. Năm 2022 sẽ có thêm 14.000 việc làm cho người lao động trong vùng. Thị trường toàn cầu mặt hàng cao cấp này sẽ mang lại doanh thu trên 4 tỷ USD/năm, chủ yếu là thị trường châu Á – Thái Bình Dương, đặc biệt Trung Quốc, chiếm 75% thị phần tôm hùm toàn cầu.
Người đưa ra ý tưởng về iLAP tại Malaysia là Darden Aquascience Sdn Bhd, công ty con của Tập đoàn Darden Restaurants, Nexus Sustainable Seafood Sdn Bhd và Inno Fisheries Sdn Bhd. Darden Restaurants là một trong những công ty cung cấp dịch vụ nhà hàng lớn nhất thế giới. Công ty này đang sở hữu và điều hành trên 2.000 nhà hàng khắp thế giới, với doanh thu 8 tỷ USD/năm. Bill Herzig, Phó chủ tịch HĐQT Darden Restaurants cho biết, ngoài hoạt động nuôi và sản xuất tôm hùm, iLAP sẽ đào tạo, chuyển giao công nghệ nuôi tôm cho dân vùng Sabah, và cam kết bao tiêu toàn bộ sản phẩm trong các trại nuôi tôm của dân.
Thống đốc bang Sabah, ông Datuk Seri Musa Aman nói: Sự tiên phong trong nuôi tôm hùm bền vững sẽ đưa tên tuổi Malaysia và Sabah lên biểu đồ nuôi trồng thủy sản toàn cầu. Ông Musa cũng tin rằng iLAP tại Sabah sẽ thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài mong muốn tham gia lĩnh vực sản xuất thực phẩm. Và mục tiêu cuối cùng là tổng thu nhập quốc dân Malaysia sẽ tăng ngoạn mục, từ 34 tỷ RM lên 49 tỷ RM năm 2020.
Tổng diện tích của iLAP là 9.300 ha; trong đó 6.000 ha dành nuôi tôm hùm thương phẩm, 700 ha dành cho trại nghiên cứu, phát triển, dạy nghề, 2.600 ha nuôi nhuyễn thể. iLAP sẽ có trại sản xuất tôm giống riêng, đồng thời sẽ mở rộng cung cấp giống cho toàn khu vực Đông Nam Á.
Theo , Tạp chí thủy sản Việt Nam, 07/10/2014
