Xu hướng mới của nông nghiệp đô thị và nghề làm vườn hiện nay thiên về trồng trọt các loại rau màu địa phương với mục đích cung cấp thực phẩm tại chỗ cho con người. Ở đô thị thì “tấc đất tấc vàng”, do đó người ta thường tận dụng các khu nhà kho cũ, hoặc thậm chí làm tầng hầm ngầm dưới đất để trồng rau trong nhà và cung cấp ánh sáng nhân tạo cho cây trồng. Mới đây nhất chúng ta còn nghe đến các mô hình trang trại đứng, hoặc trồng rau ở các khu nhà cao tầng.

Nhưng theo tính toán của các nhà khoa học thì nông nghiệp đô thị, và cụ thể hơn là trồng rau trong nhà ở đô thị sẽ tốn chi phí hơn, sử dụng điện năng, nhiên liệu nhiều hơn, và tăng tác động đến môi trường, chưa kể nguồn nhiên liệu sử dụng cho việc này có thể là nhiên liệu tái tạo được và cũng có thể là nhiên liệu không thể tái tạo được. Họ cảnh báo rằng trồng trọt trong nhà, sử dụng ánh sáng nhân tạo có thể là một giải pháp kém bền vững và gây tác động tiêu cực đến môi trường hơn là tác động của việc nhập khẩu thực phẩm từ một nơi cách đó cả ngàn cây số.

Liệu các trang trại mini trồng tảo có trở thành nguồn cung cấp “siêu thực phẩm” cho người dân thành thị, và chúng ta sẽ thấy nhà nhà ở thành phố đều có trang trại trên nóc?

Trồng rau trong nhà kính ở các khu đất còn bỏ trống hay ở ven đô có thể là một giải pháp ít tốn kém hơn nhiều. Nhà kính ở đô thị có thể giúp kéo dài mùa vụ, tận dụng được cơ sở hạ tầng của đô thị, gần các khu chợ/thị trường tiêu thụ, và tận dụng triệt để nguồn năng lượng vô tận – ánh nắng.

Khu vực này rất thích hợp để nuôi trồng các loài vi tảo có giá trị cao để tăng khả năng sản xuất thực phẩm của mô hình nhà kính, và cũng đồng nghĩa với tăng doanh thu cho người trồng.

Nông trại mini đầu tiên trồng tảo xoắn (spirulina) ở khu Tây bắc Thái Bình Dương, gần Olympia Washington. Đây là khu vực có môi trường sinh thái và khí hậu giống khu rừng mưa, ấm nóng vào mùa hè và mát mẻ, nhiều mây, ẩm ướt vào mùa đông.

Trong vòng 30 năm qua, tảo xoắn spirulina đã ngày càng được thế giới công nhận như là một nguồn “siêu thực phẩm bổ trợ”. Những nghiên cứu đã được xuất bản cho chúng ta thấy với một lượng nhỏ thực phẩm được làm từ tảo spirulina có thể tăng đáng kể khả năng miễn dịch hằng ngày của con người, tăng cường khả năng đào thải độc tố của cơ thể và phục hồi hệ vi sinh đường ruột có lợi, cải thiện chức năng thần kinh và phục hồi khả năng tự lành vết thương của cơ thể.

Tại Mỹ, tảo Spirulina được bán với giá 160Đô-la Mỹ/ kg, còn ở Pháp là 150Euro/kg. Ở những nơi có thể sản xuất tảo tươi ngay tại chỗ, giá của nó còn cao hơn.

Nhiều người vẫn tưởng rằng các trang trại nuôi trồng tảo thường được xây dựng ở những nơi hoang mạc khô cằn nắng gắt, hay ở các vùng có khí hậu nhiệt đới. Nhưng trong thập niên gần đây, hơn 110 trang trại nhà kính mini nuôi trồng tảo đã có mặt ở khắp nơi trên nước Pháp và ở khu vực phía tây bắc Thái Bình Dương của Mỹ.

Ao nuôi tảo có mái che di động (cuộn ra vào được) và tháo dỡ được. Vào mùa lạnh người ta phủ mái che ban đêm để giữ ấm. Mùa hè bạt che hoàn toàn bị dỡ bỏ.

Những trang trại mini này là những mô hình mẫu, được trang bị nhà kính, có hệ thống theo dõi thông minh và web cameras để các chuyên gia ở xa có thể cùng lúc hướng dẫn nhân viên địa phương ở nhiều nơi khác nhau vận hành hệ thống một cách hiệu quả. Ngoài ra còn có những khu trồng tách biệt được trang bị đèn LED và hệ thống sưởi giúp kéo dài mùa vụ.

CEO của công ty Smart Microfarms, ông Robert Henrikson là người đã xây dựng trang trại Earthrise Spirulina, một trong những trang trại nuôi trồng tảo lớn nhất thế giới nằm ở miền nam California cách đây 35 năm. Ông cho biết: “Trong nhiều thập niên qua, chúng tôi đã gầy dựng được lực lượng nhân sự có chuyên môn và cơ sở hạ tầng dàn trải để nuôi trồng tảo theo quy mô công nghiệp nhằm sản xuất ra số lượng lớn tảo cung cấp cho thị trường. Nay đã đến lúc chúng tôi giới thiệu mô hình trang trại mini mới này để nhà nhà có thể trồng và sản xuất được nguồn thực phẩm bổ dưỡng – tảo spirulina cho chính mình. Mô hình đó chúng tôi đã gầy dựng từ lâu, nay chỉ việc chờ nó sinh lợi.”

Mô hình trang trại mini trồng tảo ở tây bắc Thái Bình Dương đã được kiểm tra và dùng để làm mô hình chuẩn, đặc biệt cho các trang trại ở khu vực có khí hậu ôn đới. Người ta sẽ kiểm tra tính thực tiễn, chi phí đầu tư, và khả năng nhân rộng mô hình cho mục đích tận dụng các chỗ trống ở khu đô thị, nhà cao tầng, nhà di động và vườn thẳng đứng để trồng tảo nhằm cung cấp thực phẩm chất lượng cao cho người tiêu dùng ngay tại chỗ. Trang trại mini thông minh có thể được ứng dụng cho các mô hình trồng trọt truyền thống, thuỷ canh, và cả aquaponic để đa dạng hoá các sản phẩm tảo chất lượng cao.

Đầu sách mới “Trang trại mini nuôi trồng tảo” (tựa gốc là “Algae Microfarms”) hiện đang có bán trên Amazon.com, do Henrikson viết, có nêu tên một số cá nhân và tổ chức trồng tảo quy mô nhỏ trên toàn tế giới, kể cả trồng cho mục đích sử dụng cá nhân và mục đích thương mại, là những người làm nên sự khác biệt của ngành trồng tảo hiện nay. Chúng ta hãy nhìn về tương lai của một ngành trồng tảo quy mô đa dạng có thể áp dụng cho gia đình hay cho các công trình công cộng ngay tại đô thị, trên mái nhà và ngay bên trong các toà nhà lớn.

Các bạn có thể xem thêm video kéo dài 2 phút này để biết thêm thông tin về trang trại trồng tảo mini ở khu vực tây bắc Thái Bình Dương, gần Olympia Washington. Đây là mô hình mẫu đã được chọn để nhân rộng trong vụ mùa trồng tảo sắp tới.

Theo Ha Thu, hortidaily.com, 26/09/2014